Onze roots en oorsprong liggen bij het zijdeschilderen!

Zijdeschilderen

ZIJDAR Natural Silk, het moederbedrijf van Zijdewinkel.nl, is groot geworden door het zijdeschilderen. Ria van Els - Dubelaar besloot in 1982 met haar zus Agnes ZIJDAR op te richten. Hierbij was het importeren van natuurwitte zijden stoffen, sjaals en verfproducten het belangrijkste, samen met het overbrengen van de zijdeschilder technieken en kennis middels masterclasses en workshops. Ria is tot op de dag van vandaag een veelgevraagd docent in binnen- en buitenland voor haar cursussen en masterclasses zijdeschilderen.

In feite is de liefde voor textieldesign door middel van het zijdeschilderen nooit weg gegaan. Het is nog steeds één van onze belangrijkste speerpunten in het bedrijf. De zijdeschilder technieken die wij aanbieden zijn nog steeds zoals het traditionele zijdeschilderen zoals de jaren '80, al is er natuurlijk ook wel één en ander verandert. Op deze pagina nemen we je mee in het zijdeschilderen, wat heb je ervoor nodig en wat bestaat er allemaal voor het zijdeschilderen.

Al onze natuurwitte zijden stoffen zijn geschikt voor zijdeschilderen. Direct naar onze stoffen.

Een impressie van de talloze mogelijkheden van het zijdeschilderen en textiel design is te zien op de moodbords in ons atelier waar wij ook cursussen geven

 

Traditionele zijdeschilderen

Het traditionele zijdeschilderen gebeurt door het opspannen van een stof of een sjaal op een spanraam met behulp van spanhaken of driepuntspunaises. Deze stof wordt bewerkt met zijdeverf en vaak in combinatie met een techniek. De zijdeverf is vloeibaar en transparant en vloeit vanzelf uit over de stof waarbij de kleuren onderling mengbaar zijn. De techniek kan zijn het impregneren van de stof zodat de verf niet uitvloeit. Of het zetten van lijnen en contouren met serti. Je kunt ook gebruik maken van zout en alcohol om de verf spectaculaire effecten te geven. Het eerder genoemde opspannen van de stof is nodig zodat de stof vrij is van de ondergrond. Als de stof direct op de ondergrond ligt geeft dit vlekken en komen de technieken eigenlijk niet goed uit de verf (leuke woordspeling). In de loop der jaren zijn er talloze producten bij gekomen waarbij het opspannen niet altijd noodzakelijk meer is. Denk bijvoorbeeld aan marmeren of afbinden. In dit artikel richten we ons op het traditionele zijdeschilderen waarbij we de stof wel opspannen.

 

Wat heb je nodig voor zijdeschilderen

• Stof, zijde of een andere natuurlijke stof. Of een kant-en-klaar gerolzoomde, afgewerkte sjaal
• Verf
• Zijdeschilder producten (impregneren, lijnen zetten, alcohol, zout, etc.)
• Gereedschappen (spanraam, stoompan, strijkijzer etc.)
• Ervaring / skills. Bij zijdeschilderen geldt net als bij ieder ander vak, oefenen en vlieguren maken. Experimenteren, uitproberen en leren. Schrijf op wat je doet, volg cursussen, volg je eigen weg en kom tot het mooiste resultaat

 

Stoffen voor zijdeschilderen

Iedere zijden stof of sjaal in ons assortiment is geschikt voor de techniek van het zijdeschilderen. De gekozen stof bepaald wel het uiteindelijke resultaat en de verdere mogelijkheden. De dikte van de stof is bepalend voor de intensiteit van de kleuren. Een dunne chiffon 3.5 of pongee 5 geeft een andere diepte en glans dan een dikke Crepe Satin 19 of zelfs 40. Wil je de stof na het zijdeschilderen nog vervilten, dan kies je voor een stof die hiervoor geschikt is. Zoals de organza, de chiffon, de georgette of een dunne pongee. Wil je dat de stof na het zijdeschilderen niet tot nauwelijks transparant is, omdat je de stof nog wilt verwerken tot kleding, dan kies je voor een dikkere twill 10 of 14 zijde, een crepe de chine of een crepe satin. En ook daarin geldt weer; wat wil je dat de stof doet? Soepel vallend voor kleding? Dan kies je een Crepe Satin. Of een mooie stijve A lijn rok of jurk? Dan kies je voor een taffetas. Kortom, het doel van je beschilderde stof zorgt ervoor dat je de juiste stof kiest. Het zijdeschilderen kan op iedere zijden stof. Wat wij wel altijd zeggen: de tijd en materialen blijven hetzelfde en renderen op de stof. Twijfel je tussen een lichte of een zwaardere (duurdere) stof, ga dan toch voor de zwaardere. Dat rendeert eigenlijk altijd!

Je kunt ook kiezen voor een kant-en-klaar gerolzoomde sjaal. Stof aan de meter is altijd voordeliger voor kleding en interieur, maar de tijd van het rolzomen van een sjaal is al snel voordeliger om kant-en-klaar te kopen. Ook hierin zijn vele maten en soorten; licht, soepel, stijf, transparant, glanzend of mat. Iedere sjaal is geschikt, zoals hierboven geldt ook voor een sjaal. Wat wil je uiteindelijk dragen en hoe? Daar kies je de zijde en het formaat (vierkant of langwerpig) op uit.

 

Verven voor zijdeschilderen

Er is onderscheid te maken in twee soorten verven. De zijdeverf en de textielverf.

 

Zijdeverf

Zijdeverf is een verf die vloeibaar is en transparant. De verf vloeit mooi uit op de zijde en is onderling mengbaar (geel met blauw wordt groen). De belangrijkste kenmerken zijn dat de verf specifiek voor eiwitvezels, dierlijke stoffen is. Zoals zijde en wol. De verf gaat ín de vezel en houdt de vezel mooi soepel en glanzend. In het geval van het beschilderen van zijde een absolute pre. Zijde is van nature mooi glanzend en het is zonde als dit teniet wordt gedaan. Bekende merken zijdeverf zijn H. Dupont Classique en Zijdar Zijdeverf.

 

Fixeren van de zijdeverf

Als de verf droog is, moet de zijdeverf moet gefixeerd worden door middel van stoom. Fixeren wil zeggen het was- en veegvast maken van de verf pigmenten op de stof. Het stomen gebeurt in een snelkookpan, 20 minuten onder druk. Of in een fixeerapparaat, 2,5 uur stomen. Een stoomstrijkijzer is helaas niet voldoende : -). Een snelkookpan kun je scoren voor een paar tientjes op bol.com of soms zelf voor een paar euro op marktplaats of de kringloopwinkel. Het nadeel van de snelkookpan is dat je relatief kleine stukken kunt fixeren. 1.40 x 1.00 meter dikke stof is vaak al te veel. Daarnaast moet je de stof vouwen om dit in de snelkookpan te laten passen. De vouwen worden ook in de stof gestoomd als het ware, en krijg je er soms weer moeilijk uit. Je kunt ook kiezen voor een fixeerapparaat. Het voordeel is dat je grote stukken stof kunt inrollen, tot wel 10 meter per keer (afhankelijk van de dikte van de stof). Daarnaast heb je door het rollen geen vouwen. De fixeerapparaten zijn wel wat duurder in aanschaf en heb je vanaf een paar 100 euro. Ga je veel zijdeschilderen dan rendeert dit op den duur wel. Je kunt tot die tijd ook gebruik maken van onze fixeerservice.

De zijdeverven kun je ook fixeren in de magnetron. Echter is dit niet mogelijk in combinatie met het traditioneel zijdeschilderen. Hierbij ga je uit van technieken waarmee je een kleur verloop maakt, lijnen zetten, bloemen of portretten schildert. Het werk moet drogen alvorens te fixeren. Bij de magnetron gaat het natte werk gevouwen in de magnetron. Dat is dus geen optie met het zijdeschilderen waarbij het werk eerst goed droog moet zijn (anders krijg je vlekken in je geschilderde bloemen of vlakken). Je kunt de zijdeverven ook gebruiken voor het egaal aan- of oververven van stoffen of kleding. Hierover lees je meer op deze pagina zijden kleding en stoffen verven.

Vind je dit het stomen van de zijdeverf teveel "gedoe" of niet praktisch haalbaar dan kun je ook kiezen voor fixeren met een strijkijzer met het alternatief textielverf.

 

Textielverf

Textielverf is een verf die vloeibaar is en transparant. De verf vloeit mooi uit op de zijde en is onderling mengbaar (geel met blauw wordt groen). De belangrijkste kenmerken zijn dat de verf geschikt is voor álle natuurlijke vezels, zowel plantaardige als dierlijke stoffen is. Dus zijde en wol, maar ook katoen, hennep, viscose en ramie. De verf gaat óm de vezel en bij zijde verlies je daarmee een stukje van haar glans. Je voelt het ook op de andere stoffen zoals katoen, linnen, enz. maar omdat deze van nature ook minder soepel en glanzend zijn stoort dit minder. Bekende merken textielverf zijn Javana Textielverf en ZIJDAR Zijdeverf. Overigens kun je zijdeverven niet strijken, maar textielverven wel stomen! Textielverven kun je niet fixeren in de magnetron en niet gebruiken voor het aanverven van stoffen middels een bad.

Onder de noemer textielverf vallen ook de marmerverven van Pebeo, de Dupont Alter Ego viscose badverven, de Javana Batik Badverven en zeefdrukverven zoals Pebeo Setacolor. Deze zijn niet geschikt voor de zijdeschilder techniek omdat ze niet de juiste eigenschappen hiervoor hebben.

 

Zijdeschilder producten

Bij het zijdeschilderen draait het om technieken. Je kunt bijvoorbeeld de verf "manipuleren" door deze te verdikken. Of juist aan te lengen tot pastel tinten. Je kunt ook de stof "manipuleren', door deze te impregneren waardoor de verf niet meer uitvloeit, wat anders automatisch gebeurt. Je kunt ook in plaats van de stof impregneren lijnen zetten, die de verf stoppen. Je kunt technieken ook combineren, dat maakt het spannend en interessant. Hieronder een opsomming van de traditionele technieken en bijpassende producten:

• Het aanlengen tot pasteltinten van de zijdeverf met Diluant. Diluant bestaat er in geconcentreerde Concentre variant (zelf nog aanlengen met water) en geprepareerde Prepare variant (ready to use!)
• Het aanlengen tot pasteltinten van de textielverf met een Medium (ready to use!)
• Verdikken van de vloeibare verf met Epaississant zodat dit een verdikte verf wordt om mee te stempelen en zeefdrukken bijvoorbeeld. 
• Impregneren van de stof zodat de verf niet uitvloeit met anti-fusant. In feite kun je dan "tekenen" op de stof. Anti fusant bestaat er op waterbasis en wasbenzinebasis. De laatste vloeit het mooiste en het fijnste, heeft ook een geur welke voor sommige onaangenaam is. Zeer persoonlijk dus!
• Zetten van lijnen zodat de verf niet verder uitvloeit met serti (Franse benaming). Ook wel bekend als Gutta (in het duits) of contourmiddel (in het Nederlands). Ook deze bestaat er in wasbenzine variant en waterbasis variant. Voordeel van de wasbenzine variant is dat deze direct droog is, en de lijnen heel fijn zijn. Alleen verkrijgbaar in flacon en aan te brengen met een burette (zie ook hieronder gereedschappen). Voordeel van de waterbasis variant zijn de handige tubes, de ruime kleurkeuze en dat je deze kunt strijken (als je niet wilt stomen).
• Was. Koude was of soy was welke verwarmd moet worden kan gebruikt worden om delen van de stof te blokkeren zodat de verf hier niet komt. De was strijk je later uit, hierdoor kun je gelaagdheid aanbrengen in delen wel- en niet beschilderen.
• Effectzout, grof of fijn zout breng je aan op de nog natte verf. Zout onttrekt vocht en geeft spectaculaire effecten.
• Alcohol. Percentage 95% is minimaal (dit is dus a) niet drinkbaar en b) staat meestal niet standaard in je drankvoorraad, het is speciale industriële alcohol). Alcohol bleekt de verf als je dit meerdere malen op dezelfde plek aanbrengt. Het geeft hele mooie aureolen.

Voor het nat-in-nat verven en degrade (kleurverloop) heb je geen verdere producten nodig anders dan de stof, verf en kwasten of pipetten.

Voor al deze producten geldt: zowel te gebruiken in combinatie met zijdeverf en textielverf m.u.v. het aanlengen. Het aanlengen van de zijdeverf doe je met Diluant en het aanlengen van de textielverf met Medium.

Voor alle wasbenzine producten geldt: deze moeten gefixeerd worden door middel van stoom!

Een product welke je ook tegen komt bij ons maar geen basis is voor het zijdeschilderen:

• Textieletser / Devorant. Voor het etsen van stoffen met een zijde - viscose basis

 

Gereedschappen

• Spanraam om de stoffen op te spannen is essentieel voor het zijdeschilderen met name voor de serti techniek en de anti fusant techniek. De zout, alcohol, aanlengen en was techniek kun je nog wel op een ondergrond doen, al wordt het effect altijd minder mooi omdat de ondergrond vaak zorgt voor vlekken en onregelmatigheden. Een spanraam wat traploos verstelbaar is, is heerlijk omdat je dan geen hoogteverschil hebt (natte verf die gaat lopen naar het laagste punt) en je kunt tussentijd de stof strakker spannen. Als de verf op de stof ligt wordt de stof altijd wat zwaarder waardoor deze gaat hangen en de verf naar het laagste punt kan lopen. Wanneer je het raam kunt verstellen kun je dit tussentijds doen.
• Driepuntspunaises of spanhaken heb je nodig om jouw stof op te spannen op het spanraam.
• Kwasten of schuimkwasten en pipetten. Het loont om goede kwasten te nemen die niet verharen en die lang in gebruik meegaan. Tip: doop je kwast altijd eerst in water. Een nieuwe kwast verzadigt dan met water zodat de verf er niet inzuigt en eruit loopt zodra jij de stof aanraakt. En mocht de kwast niet schoon zijn na het vorige gebruik heb je dat vast getackeld. De schuimkwasten helpen je om grote oppervlaktes in te schilderen en zijn ook ideaal voor de degradée - kleurverloop - techniek. Pipetten zijn handig voor het mengen en druppelproeven.
• Aquamarker of Trickmarker. Handig om bijvoorbeeld jouw lijnenspel voor te bereiden van de serti of een tekening of patroon uit te werken. Onder invloed van water verdwijnt de blauwe aquamarker en onder invloed van UV verdwijnt de paarse trickmarker
• Stempels, bijvoorbeeld van Formy. Door de stempel boven een warmhoutplaatje te houden of een andere warmtebron wordt het materiaal flexibel, waardoor je iedere afdruk erin kunt maken. Bijvoorbeeld een bloem, vork, sjabloon, stempel of.... De mogelijkheden zijn eindeloos... Handig om toe te passen met de verdikte verf middels Epaississant.
• Fixeerapparaat en fixeerpapier, voor het stomen van de zijdeverf. Het fixeerpapier heb je ook nodig voor de snelkookpan
• Wasmiddel voor zijde, geven optimale glans en kleurbehoud. Ook handig, ons wasvoorschrift voor zijde. Met handbeschilderde zijde kun je niet voorzichtig genoeg zijn!

 

Workshops - Leren Zijdeschilderen

Leren is doen. En onze experts hebben heel veel handige tips & tricks. Wij geven daarom ook workshops zijdeschilderen, de basis en masterclasses. Privé les behoort ook tot de mogelijkheden. Meer informatie over onze workshops lees je hier.